LED verlichting voor de 2CV van voor 1970

Dit artikel is geplaatst in Deux Chevaux Nieuws 44/1.

Ooit reden motorrijders en automobilisten tastend door het duister. De toen gangbare 6 V verlichting zorgde meer voor sfeer verlichting en zorgde er op zijn best voor dat je werd gezien. Met name de 12 pk’s met het oude type koplampfitting hadden relatief weinig licht. De overgang naar 12 volt had allerlei technische redenen, maar een heel prettige bijkomstigheid was dat een 12 volt installatie voor meer licht op de weg zorgde. De komst van de Halogeen verlichting bracht nog meer licht in de duisternis. En nu hebben we LED verlichting en Xenon.

Gloeilampvoettabel

Er is licht

Auto’s en motorfietsen uit de jaren 50-60 hadden doorgaans nog 6 V verlichting. Omdat er in de jaren daarna, toen 12 V de norm werd, nog gewoon mee werd gereden – het waren immers geen klassiekers – kwamen er al snel ombouwsets van 6 naar 12 Volt. En toen uit het high end van de markt en de rallyrijderij de Halogeenlampen tot de burgerij kwamen? Toen kon je op een verjaardag nog een diepe stilte laten vallen door te zeggen: ‘Maar voor mij is dat natuurlijk geen probleem, ik heb Halogeen’.

Intussen zijn LED-lampen de normaalste dingen die je kunt bedenken. De Light Emitting Diode (LED) heeft in vergelijking met zijn voorganger, de gloeilamp en zijn directe concurrent, de xenon koplamp, een aantal voordelen die zowel u als ook de andere verkeersdeelnemers iets opbrengt. Om te beginnen hebben ze een langere levensduur van meerdere tienduizenden bedrijfsuren, waarbij ze dankzij hun hoge efficiëntie bij dezelfde lichtopbrengst zelfs minder stroom verbruiken. Ze komen bijna allemaal uit China en kosten even weinig als dat ze elektriciteit verbruiken. Daardoor is LED verlichting voor veel klassiekerrijders een technische gadget om met minimale belasting van het boordnet toch goede verlichting te hebben.

Accu en regelaar

LED buislamp

Als eerste moet er een goede regelaar en accu aanwezig zijn in het laadsysteem van uw 6 volts 2CV. De regelaar zorgt ervoor dat de accu met de juiste spanning wordt opgeladen zodat hij niet te weinig maar ook niet te snel oplaadt. De accu zorgt ervoor dat de piekspanningen die er altijd zijn worden geminimaliseerd. Dat is erg belangrijk voor de LED-verlichting. Een piekspanning van maar een tiende sec is genoeg om een LED lamp te doen sneuvelen. Deze piekspanningen zijn alleen te meten met een oscilloscoop, niet met een multimeter.

LED lamp

Wanneer wel en wanneer geen LED verlichting

Gloeilampen voor de verlichting kunnen zonder probleem vervangen worden door LED-lampen als het om een oldtimer gaat met een conventioneel elektrisch systeem. De latere voertuigen met computers hebben meestal een CAN-bus systeem, dit is vaak te controleren door na te gaan of het systeem een defecte lamp meldt op uw dashboard. Deze systemen hebben speciale LED-lampen nodig waar een weerstand in is opgenomen om valse meldingen te voorkomen. Wij houden ons alleen bezig met het 6 volts systeem van onze 2CV.

Knipperlichten

LED duplo

Voor de knipperlichten heb je altijd een nieuw knipperlichtrelais nodig omdat bij de 2CV een belasting afhankelijk knipperlichtrelais is gemonteerd. Voor onze 2CV is het niet raadzaam om de goedkopere relais te gebruiken, daarvoor gebruiken we een relais dat al bij 0.2 Ampère beginnen te werken en een klik klak geluid geven zoals de originele knipperlichtrelais.

Relais voor LED

Kleuren lampje wel of niet

Om de beste en mooiste oplossing te bieden voor onze 2CV gebruiken we gekleurde lampjes. Gloeidraad lampen geven de complete regenboogkleuren door waardoor ze voor elk gekleurd glas te gebruiken zijn. Helder witte LEDs kunnen geen andere kleuren versterken daarom gebruiken we gekleurde lampen met dezelfde kleur als het glas. Dus rode LEDs achter rode glazen en amber kleur lampjes achter amber kleur glazen. Warm witte LEDs worden gebruik voor stadslichten, gecombineerde verlichting zoals achterlicht met kenteken verlichting, kenteken verlichting en interieur verlichting. De helder witte lampjes gebruiken we vaak voor de teller verlichting en controle lampjes. Waarom helder witte lampjes voor de controle lampjes zul je zeggen, dit doen we omdat de gekleurde lampje te fel worden waardoor ze verblindend kunnen werken in het donker. Dus voor alle duidelijkheid, we vervangen op deze manier de bestaande gloeilampen m.u.v. de koplampen en laten de originele lampfittingen intact.

Lichtbeeld

Er is een CPL ombouwset voor de 6 volt 2CV die bestaat uit:
– 2 x knipperlicht midden BA15S warm wit
– 2 x remlicht BA15S 21 watt rood
– 2 x achterlicht buis 10 watt wit
– 1 x knipperlicht relais voor led verlichting
– 2 x stadslicht 39 mm warm wit lampje
– 1 x kilometerteller verlichtings lampje BA9S warm wit
– 1 x inbouw handleiding

Wilt je het compleet maken neem dan de nieuwe koplampen erbij H4 met verloopringen naar P45T Duplo lampen. Dit kan alleen maar als je een reflector hebt met een duplo lamp met 3 platte pennen. Dit geeft een wereld van verschil. Heldere lampen voor een prima zicht en natuurlijk in 6 volt. Dus geen LED-lampen, deze geven geen goed lichtbeeld. Het lichtbeeld moet nog wel conform de APK-eisen zijn, alhoewel al onze Eenden praktisch APK-vrij zijn.

Voordeel:
– goed werkende en zichtbare knipperlichten
– duidelijk rem/achterlicht
– ontlasten van accu en dynamo
– laag stroom verbruik (lampen gebruiken minder dan 1 watt per lampje)
– LED-lampen gaan veel langer mee
– schok bestendig

De prijs zou een eventueel nadeel kunnen zijn.

Ook in het EEEC magazijn zijn er setjes om de achterlichten van LEDs te voorzien. Met deze setjes vervang je het gehele achterlicht interieur. Jaap Heringa heeft hier in een eerder Deux Chevaux Nieuws een artikel geschreven.

Types BA fittingen

Er zijn helaas veel misverstanden over de wetgeving van autoverlichting. De regels zijn als volgt:
• Alle naar voren gerichte lichten moeten geel of wit stralen
• Alle naar achter gerichte verlichting moet rood stralen
• Alleen het achteruitrijlicht mag geel of wit stralen
• Knipperlicht achterzijde moeten oranje of rood zijn
• Extra verlichting en verlichting onder de auto is verboden als dit zonder schakelaar gemonteerd is. Deze verlichting mag alleen als deze met een schakelaar uit te zetten is.

• • Dimlicht: Dit mag je overdag voeren. Daarnaast is het verplicht deze verlichting ’s nachts te voeren en/of overdag bij slecht zicht.
• • Groot licht: Dit mag alleen ’s nachts gebruikt worden, behalve bij tegenliggers of wanneer op korte afstand een ander voertuig wordt gevolgd (dus ook fietsers en bromfietsers). Dit geldt zowel binnen als buiten de bebouwde kom.
• • Dagrijlicht: Bedoeld voor overdag en beide lichten zijn naar voren gericht. Ze moeten automatisch worden gedoofd wanneer de dimlichten aan gaan.
• • Mistlicht: Mag alleen gevoerd worden als de weersomstandigheden daar aanleiding voor geven. Het mistlicht vóór mag alleen branden als er nauwelijks zicht is door mist, sneeuwval of regen. Het mistlicht achter mag alleen aan bij mist of sneeuwval waardoor het zicht minder is dan 50 meter. Bij zware regen mag het mistachterlicht niet gebruikt worden.
• • Achterlichten en kentekenplaatverlichting: Moeten altijd gelijktijdig branden met groot licht, dimlicht, stadslicht of mistlicht. Dit is standaard zo ingesteld bij Europese auto’s, dus indien de lichten functioneren, zult u altijd voldoen aan deze regel.
• • Parkeerverlichting: Verplicht bij parkeren of stil staan buiten de bebouwde kom. Dit geldt zowel ’s nachts als overdag bij slecht zicht.
• • Breed- en verstralers: Deze mogen niet gebruikt worden.
• • Zijmarkeringslichten: Mistlichten en (zij)markeringslichten zijn verplicht voor caravans en aanhangwagens. De politie controleert hierop tijdens de reguliere controles. Er zijn uitzonderingen:

Is LED verlichting toegestaan?

LED-verlichting is nooit voorzien van een (geldig) CE keurmerk en mag derhalve niet als exterieurverlichting (buitenzijde van het voertuig) toegepast worden op de openbare weg. Het product mag enkel als interieurverlichting en/of enkel op privé-terrein of gesloten circuit gebruikt worden. Indien anders wordt gebruikt is dit op eigen risico van de consument. Kort gezegd ‘Niet toegestaan door de RDW voor gebruik op de openbare weg’. Dit geldt voor alle gloeilampen die vervangen worden door LED verlichting.

Het is wel zo dat als je alle conventionele gloeilampen vervangt door LEDs je veel minder je dynamo belast en veel zichtbaarder bent in het verkeer.

Hoe zit het met vervangingskoplampen?

Vervangingskoplampen moeten voldoen aan Europese normen m.b.t. veiligheid, waterdichtheid en het voorkomen van kortsluiting (ECE-R37). Deze normen zijn gebaseerd op de gloeilamp en halogeenlamp van vroeger. LED vervangingskoplampen kunnen niet voldoen aan die normen omdat er geen gloeidraad in zit. Daarom krijgen ze het E-merk R37 niet en mogen ze officieel dus niet worden gebruikt op de openbare weg. Automobilisten kunnen bij een controle beboet worden door de politie ondanks dat het lichtbeeld van de lamp wel door de APK komt.

Tijs Kolen

 

Bronnen
Harryabc, https://www.harrieabc.nl/LED-oldtimers-6volt
Auto en Motortechniek
RDW